Ngày 01/8/2021, Chính phủ ban hành Nghị định số 78/2021/NĐ-CP về thành lập và quản lý Quỹ phòng, chống thiên tai. Theo đó, Nghị định quy định về thành lập và quản lý, sử dụng Quỹ phòng, chống thiên tai, nguồn tài chính, nội dung chi, đối tượng được miễn, giảm, tạm hoãn đóng góp, quy trình điều tiết, công khai thông tin và thanh quyết toán Quỹ phòng, chống thiên tai.

Cứu hộ nhân dân vùng lũ lụt - Ảnh minh họa(Internet)

Quỹ phòng, chống thiên tai là quỹ tài chính nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và được mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước và các ngân hàng thương mại hoạt động hợp pháp tại Việt Nam. Quỹ phòng, chống thiên tai trung ương được Chính phủ thành lập theo quy định, do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý và Quỹ phòng, chống thiên tai cấp tỉnh do Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định thành lập, do UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quản lý.

Nghị định cũng nêu rõ nhiệm vụ cụ thể của Quỹ phòng, chống thiên tai: 

-         Hỗ trợ các hoạt động phòng, chống thiên tai mà ngân sách nhà nước chưa đầu tư hoặc chưa đáp ứng yêu cầu. 

-         Tiếp nhận, quản lý, sử dụng các nguồn tài chính. 

-         Thực hiện chế độ báo cáo, kế toán theo quy định tại Nghị định này và các quy định của pháp luật liên quan. 

-         Chấp hành việc thanh tra, kiểm tra, kiểm toán của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. 

-         Công bố công khai về quy chế hoạt động, kết quả hoạt động của Quỹ phòng, chống thiên tai, báo cáo tình hình thực hiện quỹ theo quy định tại Nghị định này và quy định của pháp luật có liên quan.

Nguồn tài chính Quỹ phòng, chống thiên tai cũng được Nghị định 78 quy định rõ. Trong đó, đối với Quỹ phòng, chống thiên tai trung ương gồm: Nguồn hỗ trợ, tài trợ, đóng góp tự nguyện, ủy thác của các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài; điều tiết từ Quỹ cấp tỉnh theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ; thu lãi từ tài khoản tiền gửi; các nguồn hợp pháp khác (nếu có); tồn dư Quỹ trung ương năm trước được chuyển sang năm sau.

Đối với Quỹ phòng, chống thiên tai địa phương gồm các nguồn: Bên cạnh từ các nguồn hỗ trợ, tài trợ, đóng góp tự nguyện của các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong và ngoài nước; các nguồn hợp pháp thì Quỹ huy động đóng góp bắt buộc từ các tổ chức kinh tế trong nước và nước ngoài trên địa bàn, công dân Việt Nam đủ 18 tuổi đến tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường theo quy định của pháp luật về lao động đóng góp hàng năm.

Nghị định quy định đối tượng được miễn, giảm, tạm hoãn đóng góp bao gồm: Đối tượng được hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng; đối tượng bảo trợ xã hội đang hưởng trợ cấp xã hội hàng tháng; hạ sĩ quan, chiến sĩ phục vụ có thời hạn trong lực lượng vũ trang đang hưởng phụ cấp sinh hoạt phí; sinh viên, học sinh đang theo học tập trung, dài hạn tại các trường đại học, cao đẳng, trung cấp, dạy nghề; người khuyết tật hoặc bị suy giảm khả năng lao động từ 21% trở lên, người mắc bệnh hiểm nghèo hoặc mắc bệnh tâm thần có chứng nhận của bệnh viện từ cấp huyện trở lên; người đang trong giai đoạn thất nghiệp hoặc không có việc làm từ 6 tháng trong 1 năm trở lên; phụ nữ đang nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi; thành viên hộ gia đình thuộc diện nghèo hoặc cận nghèo, các xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển, hải đảo, các xã khu vực III và các thôn đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi theo quy định; thành viên hộ gia đình bị thiệt hại nặng do thiên tai, dịch bệnh, cháy nổ, tai nạn; hợp tác xã không có nguồn thu; tổ chức kinh tế trong và ngoài nước trên địa bàn trong năm bị thiệt hại do thiên tai gây ra về tài sản. Bên cạnh đó, tổ chức kinh tế trong và ngoài nước trên địa bàn được giảm thuế thu nhập doanh nghiệp thì được xem xét giảm, tạm hoãn đóng góp Quỹ cấp tỉnh. Mức giảm đóng góp quỹ tương ứng mức giảm thuế thu nhập doanh nghiệp do cơ quan Thuế công bố hàng năm.

Ngoài ra, Nghị định cũng quy định về thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động; chế độ thông tin, công khai nguồn thu, chi Quỹ phòng, chống thiên tai…

Nghị định số 78/2021/NĐ-CP thay thế Nghị định số 94/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014 của Chính phủ quy định về thành lập và quản lý Quỹ phòng, chống thiên tai; Nghị định số 83/2019/NĐ-CP ngày 12/11/2019 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 94/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014 của Chính phủ quy định về thành lập và quản lý Quỹ phòng, chống thiên tai./.

Thuong Huynh