Các tác giả có công trình nghiên cứu về khoa học tự nhiên và công nghệ, ứng dụng vào thực tế mang lại hiệu quả kinh tế.

Sáng 17/5, Giải thưởng Trần Đại Nghĩa năm 2019 đã trao cho các tác giả, nhóm tác giả bốn công trình nghiên cứu xuất sắc đã, có tiềm năng ứng dụng vào thực tế. Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, Chủ nhiệm Ủy ban khoa học, công nghệ và môi trưởng của Quốc hội Phan Xuân Dũng, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh đến dự vào trao giải thưởng. Mỗi công trình được nhận, cúp, bằng khen và tiền thưởng trị giá 200 triệu đồng gồm kinh phí theo quy định nhà nước  và phần hỗ trợ của doanh nghiệp, là đối tác nhận chuyển giao thương mại hóa kết quả nghiên cứu.

GS Châu Văn Minh, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, đơn vị tổ chức giải thưởng cho biết, giải thưởng năm nay có quy mô lớn hơn, mở rộng tới đối tượng là các nhà khoa học quốc tế. Có ba hội đồng chuyên môn là các nhà khoa học đầu ngành của Việt Nam. Các công trình được cho điểm, đánh giá và bỏ phiếu kín. Đã có bốn công trình của 10 tác giả đã được hội đồng lựa chọn.

Các tác giả công trình nghiên cứu nhận giải thưởng sáng 17/5

Trong số bốn công trình được giải, "Nghiên cứu xây dựng quy trình công nghệ sản xuất vắcxin cúm gia cầm subtype A/H5N1 ở Việt Nam" (tác giả là GS Lê Trần Bình, PGS Đinh Duy Kháng, TS Trần Xuân Hạnh) đã nghiên cứu được chủng giống đạt yêu cầu cho sản xuất vắcxin và xây dựng quy trình đảm bảo và lưu giữ chủng giống lâu dài cho công việc sản xuất vắcxin. Tiếp sau đó nhóm nghiên cứu đã sản xuất vắcxin từ quy mô phòng thí nghiệm với vài chục ngàn liều đến quy mô pilot vài trăm ngàn liều rồi mở rộng ra quy mô công nghiệp vài triệu liều.

Nhờ các nghiên cứu đã được thực hiện,Việt Nam đã đủ khả năng sản xuất vắcxin cúm gia cầm H5N1 đạt chất lượng sử dụng ở quy mô công nghiệp, bảo đảm cung cấp một phần vắcxin, tiến tới sản xuất thay thế hoàn toàn vắcxin nhập khẩu để phục vụ cho công tác tiêm phòng bệnh cúm cho đàn gia cầm nuôi.

Ở công trình hai "Nghiên cứu tổ hợp vật liệu đặc chủng phục vụ chế tạo bộ hỗ trợ chiến đấu cho người lính và lõi đạn xuyên động năng 85mm" (nhóm tác giả TS Nguyễn Văn Thao, PGS Đoàn Đình Phương, TS Lê Văn Thụ) đã thành công trong việc nghiên cứu các hệ vật liệu tổ hợp mới và vật liệu nano, nhằm tạo ra các sản phẩm chống va đập, giáp chống đạn hấp thụ năng lượng hiệu quả, bền, nâng cao hạn sử dụng, giảm khối lượng trang bị và tăng cường tính cơ động trong tác chiến. Các sản phẩm này còn được phát triển khả năng ngụy trang, ngăn chặn và phát hiện kịp thời, bảo vệ người lính khỏi vũ khí hoá học, sinh học.

Công trình ba "Nghiên cứu và phát triển công nghệ xử lý chất thải nguy hại công nghiệp và y tế" (nhóm tác giả: PGS Trịnh Văn Tuyên, TS Nguyễn Thế Đồng, KSC Mai Trọng Chính) đề xuất được các công nghệ xử lý chất thải phù hợp và đưa vào ứng dụng thực tế đạt hiệu suất xử lý cao tại hơn 50 cơ sở xử lý chất thải rắn nguy hại y tế và công nghiệp và hơn 25 cơ sở xử lý nước thải y tế trên cả nước. Ưu điểm vượt trội của các công nghệ xử lý này so với các công nghệ xử lý chất thải khác đang được ứng dụng ở nước ta từ trước đến nay là chi phí đầu tư và chi phí xử lý thấp, vận hành đơn giản, đạt hiệu quả xử lý môi trường.

Trong quá trình nghiên cứu và phát triển công nghệ xử lý chất nguy hại công nghiệp và y tế, tập thể tác giả đã có nhiều công trình khoa học liên quan được công bố, trong đó có ba bằng độc quyền sáng chế, sách chuyên khảo và các bài báo khoa học đăng trên các tạp chí uy tín.

Công trình bốn "Nghiên cứu chọn tạo giống lúa phục vụ Đồng bằng sông Cửu Long" của GS Nguyễn Thị Lang, Viện Nghiên cứu nông nghiệp công nghệ cao ĐBSCL có thành tích đặc biệt trong việc chọn tạo thành công hàng chục giống lúa lai có khả năng chịu mặn, năng suất, chất lượng cao. Các công trình nghiên cứu khoa học chuyên sâu của bà về bản đồ di truyền cây lúa, genome học cây lúa trong lĩnh vực di truyền, chọn giống cây trồng mang ý nghĩa thực tiễn cao, đóng góp thiết thực vào sự phát triển sản xuất lúa gạo trong nước và nâng cao vị trí ngành sản xuất lúa gạo Việt Nam trên thế giới. GS Nguyễn Thị Lang là nhà khoa học nữ đầu tiên được vinh danh trong Giải thưởng Trần Đại Nghĩa.

Phát biểu tại lễ trao giải, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đánh giá cao các công trình nghiên cứu. Chỉ ra những đóng góp của khoa học với phát triển kinh tế - xã hội, các chỉ số đổi mới sáng tạo liên quan đến khoa học đạt cao nhất từ trước tới nay, các công trình công bố trên các tạp chí uy tín, Phó Thủ tướng cho rằng nhìn một cách công bằng các nhà khoa học Việt Nam làm việc trong điều kiện khó khăn, đầu tư còn hạn chế nhưng các kết quả khoa học đã được quốc tế đánh giá ngang bằng với các nước có đầu tư cho khoa học nhiều hơn. Điều này có thể nói phần nào nói lên trí tuệ và sự cống hiến của giới khoa học.

Phó Thủ tướng cũng mong các nhà khoa học tiếp tục đóng góp tạo sự đột phá trong phát triển kinh tế - xã hội thời gian tới.

Nguồn: VnExpress.net